کار سختی که جمهوری اسلامی پیش رو دارد/با روسیه هم توافق داریم؛ هم اختلاف!/ 3 اصل مهم مورد قبول «ایران، روسیه و ترکیه» درباره سوریه
تاریخ انتشار: ۲۱ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۵۶۴۳۵۸
تقریبا محال است که از دکتر جابری انصاری،معاون عربی-آفریقایی وزارت امور خارجه سوالی بپرسید و او خود بدون پرسش جدید،سوال های بعدی شما را پاسخ ندهد؛به طرز عجیبی رویه های موجود در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را با مفاهیم و رویه های رایج و غالب روابط بین الملل،تببین می کند تا شما ناخودآگاه قانع شویدکه حرکت سیاست خارجی کشور بر مدار عقلانیت و خرد می چرخد؛در تحلیل و تبیین بسیار رئالیست و واقع گراست؛با این وجود در کلماتش، آرمانگرایی مومنانه و مسلمانانه را می توان حس کرد؛ با او در یک روز شلوغ سردرگم در نمایشگاه مطبوعات به سخن نشستیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او با حکم «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه از ۶ آبان سال ۱۳۹۴ عهده دار مسئولیت سخنگویی دستگاه دیپلماسی کشورمان شد و تا ۳۰ خرداد ۱۳۹۵ به کار خود ادامه داد. پس از این تاریخ معاون عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه جایگزین «حسین امیر عبداللهیان» شد و بیش از یکسال است در کسوت معاون وزیر امور خارجه کارش را دنبال می کند.
جابری انصاری پیشتر مسئولیت هایی همچون سفیر ایران در لیبی، ریاست مرکز مطالعات خاورمیانه و خلیج فارس دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، رایزن سفارت جمهوری اسلامی ایران در جمهوری عربی سوریه، مشاور و دستیار معاونت عربی و آفریقا، سفیر غیر مقیم چاد و ... را عهده دار بوده در جریان مذاکرات بین المللی صلح سوریه در آستانه قزاقزستان؛ مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود. جابری انصاری در گفت و گو با خبرنگار «تابناک» ماحصل اقدامات انجام شده و سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال سوریه را از بعد دیپلماتیک تشریح می کند. آنچه در ادامه می خوانید مشروح این گفت و گو است.آقای دکتر خیلی ساده و خودمانی،ماجرای ایران و روسیه در سوریه به کجا می رسد؟
با روسیه هم توافق داریم؛ هم اختلاف!
- ببنید ما با روسیه توافق داریم، اما بدین معنی نیست که در تمامی جزئیات و مسائل یک دیدگاه داشته باشیم، حتما اختلافی هم هست. این اختلافات در خصوص برخی مسائل از اول بوده و بعد از این هم خواهد بود. به هر حال واقعیت این است که ما و روسیه همپوشانی سیاست ها و منافع با یکدیگر پیدا کرده ایم، نه به شکل مطلق، بلکه در یک حوزه ها و در یک جنبه هایی و معمولا روابط بین المللی هم همین است.
در روابط بین المللی که بررسی کنیم، می بینیم که یک انطباق کامل تقریبا بین اکثر بازیگران وجود ندارد یا اینکه خیلی کم محقق می شود؛ این مساله هم بیشتر ذهنی است. در دنیای واقعیت یک همپوشانی هایی ایجاد می شود؛ بنابراین طبیعی است که ما در روند (مذاکرات) آستانه چنین همپوشانی هایی داشته باشیم، اگر چه برخی اختلاف نظرها را هم داریم.
ایران و روسیه درباره «رویایی موثر با تروریسم» اشتراک جدی دارنددر گفت و گوهای دیگر هم به این مسائل اشاره کرده ام، اما همیشه تلاش کرده ایم در یک مسیر مشترک در آستانه روی حداقل هایی که با هم مشترک هستیم، حرکت کنیم. ما روی یک موضوع مشترک هستیم که آنهم رویایی موثر با تروریسم است. در چند سال گذشته مبتنی بر این مساله ما اقدامات مشترک و هدف گیری های مشترک داشته ایم. در مذاکرات آستانه هم در سطح سیاسی این موضوع را به عنوان یک موضع مشترک دنبال خواهیم کرد.
در موضوع اینکه باید حل سیاسی در بحران ایجاد شود، بازهم موضع ما با روسیه یکسان است، لذا با همراهی روسیه و ترکیه تلاش می کنیم برای اینکه این موضع مشترک را حداکثرسازی بکنیم. اما این بدان معنا نیست که ما در همه جزئیات مثل هم فکر می کنیم، رویکردهای مشترک و سیاست های مشترک داریم؛ نه در حوزه هایی هم به ویژه در سطح تاکتیک ها دائما باهم اختلافاتی داریم. در سطح هدفگیری های استراتژیک گرچه تفاوت هایی هست، اما همپوشانی بیشتری بین ما وجود دارد.
بدنبال افزایش نقاط اشتراک با ترکیه درباره سوریه هستیمتلاش جمهوری اسلامی ایران این است که نقاط اشتراک را حداکثرسازی کند و حتی با ترکیه که در زمینه هدفگیری های استراتژیک در موضوع سوریه در نقطه مخالف ما طی چند سال گذشته بود، سعی کرده ایم حوزه های مشترک تعریف و ایجاد کرده و پس از آن گسترشش بدهیم. این خلاصه سیاست جمهوری اسلامی ایران در آستان است.
مغز سیاست ما در آستانه تثبیت نقاط مشترک با روسیه و ارتقاء آن، ایجاد نقاط جدید و مشترک با ترکیه، ارتقاء و افزایش آن در یک بستر سه گانه و مثلثی است. به دلیل تناقض منافع، مصالح و رویکردها و یا عدم اشتراک ها در برخی جنبه ها، کار سختی از این حیث پیش روی جمهوری اسلامی ایران است؛ ولی راه بهتری هم سراغ نداریم.
هرچه بتوانیم با همین سرعت ملایم و آرام، نقاط مشترک را حداکثرسازی بکنیم، یک راهی را به سوی آرامش و ثبات در سوریه باز خواهیم کرد که منجر به پایان این بحران و تحقق منافع ما و شریکایمان خواهد شد.
اشتراک نظر جمهوری اسلامی ایران با ترکیه و سوریه پیرامون پیکپارچگی، نظام و آینده سیاسی سوریه تا چه میزان است؟
«حفظ تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و عدم عدم تجزیه سوری» اصول ثابت روند آستانه
- یک اصل ثابتی که در روند آستانه وجود دارد و در مقدمه تمام اسناد ما تکرار می شود و جزو اصول ثابت و پایه شرکای آستانه محسوب می شود، «حفظ تمامیت ارضی، حفظ حاکمیت ملی سوریه و عدم عدم تجزیه این کشور است.» این موضوع به عنوان یک اصل ثابت هست. در ترجمه عملیاتی نوع عملکردها ثابت می کند که هر کشوری تا چه میزان به این اصل پایبند است.
«حفظ تمامیت ارضی، حفظ حاکمیت ملی سوریه و عدم عدم تجزیه این کشور» به عنوان یک اصل ثابت مورد اشتراک حداقل در تئوری و در سطح اعلام سیاست ها بین هر سه کشور (ایران، روسیه و ترکیه) ثابت است. در موضوع آینده اختلافات بیشتر و بارزتر است به ویژه بین ایران و ترکیه؛ چون نوع رویکرد این دو کشور به مساله سوریه با هم متفاوت بوده است.
با تاکید ایران؛ «دیگران نباید برای ملت سوریه تعیین تکلیف کنند»ما تلاشی که داریم انجام می دهیم این است که اصولی را ثابت و مبنای حرکت قرار دهیم که تبدیل به حوزه مشترک بشود. یک اصل این است که دیگران نباید برای ملت سوریه تعیین تکلیف کنند؛ این اصلی است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن است پیرامونش اجماع سازی بکند هم در روند آستانه و هم خارج از آستانه با بازیگران دیگر.
بنا نیست بیگانگان یا خارجی چه در سطح منطقه ای و چه در سطح بین المللی برای ملت سوریه تصمیم گیری و تعیین تکلیف کنند و بگویند چه کسی باید باشد و چه کسی نباید باشد و چگونه باید باشد و چگونه نباید باشد! اینها مسائلی است که ملت سوریه باید آن را تعیین کنند؛ کار ما این است که روند حرکت و انتخاب ملت سوریه را تسهیل بکنیم و حرکت خود را در چارچوب خواسته های خود ادامه دهد. ما در این مسیر حرکت می کنیم.
نمیتوان روی کشورهایی که منافعشان در سوریه را دنبال میکنند، خط کشیدالبته تحقق موضوعاتی که گفته شد سخت است؛ چون در سطح شعار، طرح و اعلام آن شاید ساده باشد. اما در ترجمه این شعار بسیاری از بازیگران سعی می کنند، اراده خودشان را در واقع اجرا کنند و این واقعیت دنیای سیاست است. متاسفانه یا خواشبختانه نمی توان روی کشورها و بازیگرانی که منافع خودشان را دنبال می کنند، خط کشید.
آنچه جمهوری اسلامی ایران دنبال می کند، این است که منافع ما هم در مسیر انتخاب ملت سوریه محقق خواهد شد. کلا جمهوری اسلامی ایران معتقد است که خروج از حالت امنیتی، درگیری ها و بحران ها، رویایی های درون منطقه ای به سمت عادی سازی شرایط، تثبیت انتخاب ملت ها، در پیش گرفتن روندهای مردمسالارانه و دموکراتیک؛ کلیتش به نفع همه ملت های منطقه و جهان است.
انتخاب مردمسالارانه در سوریه به نفع منطقه و جهان استممکن است این مسائل در کوتاه مدت یا میان مدت چالش های جدیدی برای بازیگران ایجاد کند، اما هر بازیگری که نظام و دولت خودش مبتنی بر انتخاب ملی و مبتنی بر دموکراسی و مردمسالاری است، به طور طبیعی در میان مدت و بلند مدت از انتخاب دموکراتیک کشورهای منطقه ضرر نخواهد کرد. همانطور که گفتم ممکن است چالش هایی در کوتاه مدت یا میان مدت ایجاد شود، اما در برآیند این موضوع و بعد از این پرانتز که برخی چالش ها را خواهد داشت؛ در کلیت شاهد عادی سازی وضعیت در منطقه و خروج از درگیری و حالت امنیتی به نفع ملت های منطقه و به ضرر رژیم صهیونیستی خواهیم بود.
به همین دلیل است که سیاست ثابت رژیم صهیونیستی، حداکثرسازی تناقض های درونی، درگیری های درونی، رویارویی های درونی در درون کشورها و در سطح منطقه ای بین قدرت های منطقه است؛ برای اینکه رژیم صهیونیستی عملا به عنوان تماشاگر بیشترین منفعت را از ادامه این روند خواهد برد.
سیاست ایران در خاورمیانه نقطه مقابل سیاست صهیونیستهاستجمهوری اسلامی ایران دقیقا سیاست هایش معکوس آنچیزی است که رژیم صهیونیستی آن را دنبال می کند. ما به دنبال کمتر کردن تناقض های درونی، کاهش درگیری ها و رویارویی های درون منطقه ای و درون کشوری و تجمیع قوا و امکانات کشورهای منطقه در مسیر رشد و بالندگی ملت ها و دولت های منطقه و در مسیر رویارویی با اشغال صهیونیستی در فلسطین و سیاست های تحمیلی قدرت ها برای تحقق اهداف خودشان است.
ما سعی می کنیم با ترکیه، با قدرت هایی مثل روسیه، با قدرت های اروپایی و با کشورهای منطقه اجماع سازی حداکثری را در مسیری که عنوان شد، محقق کنیم. البته این مسائل و موضوعات، کار ساده ای نیست و کار واقعا سختی است. تجمیع این تناقض منافع و رویکردها در مسیر یک اجماع سازی به شکلی که گفتم کار ساده ای نیست، اما وظیفه ماست که این مسیر را دنبال کنیم.
ادامه درگیریها در منطقه به ضرر ملتهای اسلامی استهرچه درگیری های درونی در منطقه ما ادامه پیدا کند، ضرر کننده آن کشورهای منطقه و ملت های اسلامی خواهند بود و هرچه تناقض ها در مسیر حل قرار بگیرد، به نفع رشد و بالندگی درونی و سیاست های منطقه ای و بین المللی مفیدتر برای کشورهای منطقه است. برخی از بازیگران در این مسیر سوء فهم دارند و برخی بازیگران متاسفانه تعمدانه به این درگیری ها و رویارویی ها ادامه می دهند، چون منافع خودشان را در این درگیری ها تعریف کرده اند.
جمهوری اسلامی ایران سعی می کند با بازیگرانی که سوء فهم یا عدم انطباق فهم با مسائل واقعی را دارند، در مسیر اجماع سازی حرکت کنیم و ایجاد و وصول این فهم مشترک باشیم. طبیعی است با بازیگرانی که همراه ما هستند نیز حداکثر همکاری را خواهیم داشت.
منبع: تابناک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۵۶۴۳۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عملیات وعده صادق قدرت فرماندهی ایران را نشان داد
به گزارش جام جم آنلاین، حجتالاسلام ابوترابیفرد در خطبههای نمازجمعه تهران با اشاره به انجام عملیات «وعده صادق»، اظهار کرد: در فضای جنگ شناختی این رسانهها هستند که روایت میکنند و باید روایت فتح در عملیات وعده صادق را مورد تاکید قرار داد و به آن پرداخت.
وی یادآور شد: فرمانده مقتدر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصریح کرده که این عملیات میتوانست بسیار گسترده باشد اما عملیات محدودی در اندازه شرارت دشمن خبیث انجام شد. اما عملیات از نگاه دشمنان بسیار گسترده و آغازگر تحول در منطقه و معادلات آن تعبیر میکنند.
ابوترابیفرد تاکید کرد: ایران در این عملیات محدود، قدرت فرماندهی خود را در گستردهترین و پیشرفتهترین عملیات پهپادی و موشکی نشان داد.
امام جمعه موقت تهران یادآور شد: دنیای غرب این عملیات را آغاز تحولی بنیادین در منطقه و معادلات سیاسی و نظامی تعریف میکند. در این نبرد درخشان رژیم صهیونیستی، آمریکا، انگلیس، فرانسه و کشورهای همسو با آنها از تمام کارتها و ظرفیتهای دفاعی خود استفاده کرده و آن را به کار بردند، اما ایران از تعداد محدودی از کارتهای تهاجمی خود بهره گرفت و این نشاندهنده وضعیت میدان است.
وی ادامه داد: ایران در این عملیات بالاترین سطح از دقت را به نمایش گذاشت. صهیونیستها که با عملیات طوفان الاقصی نخستین شکست اطلاعاتی، امنیتی و نظامی بزرگ را تجربه کرده بودند، با اشتباه محاسباتی در حمله موشکی به کنسولگری جمهوری اسلامی که در حقیقت بخشی از خاک ایران است، با عملیات پیروزمندانه وعده صادق در سوگ فرو ریختن تار و پود افسانه شکست ناپذیری رژیم صهیونیستی نشستند.
ابوترابیفرد افزود: عصر جدیدی در منطقه آغاز شده است که بازیگران اصلی آن پیروان پیامبر اسلام ملل شجاع، معتقد و صبور امت جهان اسلام و ستون فقرات آن محور مقاومت است.
وی با اشاره به برگزاری اجلاس بین المللی ایران و آفریقا، گفت: از رئیس جمهوری و وزیر صمت برای برگزاری این اجلاس تشکر و بر تلاشهای موفق وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در شکلگیری دبیرخانه این اجلاس در وزارت صمت برای پیگیری تصمیمات آن، تاکید میکنم.
خطیب موقت نماز جمعه تهران با اشاره به ظرفیتهای قاره آفریقا، اظهار کرد: قاره آفریقا با حضور بیش از ۵۴ کشور، بیش از ۳۰ درصد از ذخایر طبیعی جهان، ۴۰ درصد از ذخایر طلا و ۹۰ درصد از ذخایر پلاتین جهان را در اختیار دارد و بر اساس گزارش بانک بینالمللی پول در میان ۱۰ کشوری که در سال ۲۰۲۳ بالاترین سرعت و شتاب را در رشد اقتصادی داشتند، ۶ کشور آفریقایی قرار دارد.
وی افزود: تحکیم رابطه با این قاره کهن و ثروتمند و انسانهای آراسته به فضیلت آن که در طول قرون گذشته مورد ستم استکبار جهانی قرار گرفتند، یک ضرورت است.
ابوترابیفرد با برشمردن پیامدهای عملیات «وعده صادق»، گفت: در بعد سیاست داخلی این عملیات، تلاش دشمن در حوزه جنگ شناختی برای اعتمادزدایی و ایجاد شکاف اجتماعی و تحمیل تفکر ناامیدی و ناکارآمدی و نادیدهانگاری پیشرفتهای انقلاب اسلامی و تخریب واقعیتها را با چالشی جدی مواجه ساخته و یک فرصت استثنایی برای ارائه گوشهای از توانمندیهای کشور در زمینه تولید فناوریهای نظامی به ویژه صنایع هوافضا فراهم کرده است که میتواند در حوزه خلق ثروت برای ایران نقش تعیینکنندهای داشته باشد.
وی ادامه داد: از پیامهای این عملیات آن بود که اولاً در راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران توسعه و گسترش جنگ تعریف نشده است و ایران برای ارتقای امنیت بهویژه در منطقه و کشورهای اسلامی و همسایگان اهمیت بسیاری قائل است و در عین حال، ایران ارتقای امنیت را به ارتقای سطح بازدارندگی مربوط میداند.
امام جمعه موقت تهران تاکید کرد: هر قدرتی علیه ایران اقدام کند، با پاسخ سخت مواجه خواهد شد و هیچ مماشاتی در کار نیست. از طرفی آمریکا و متحدان غربی او از شکستهایشان در افغانستان، عراق، سوریه، یمن و جنگ هشتساله و تحریمهای طولانی علیه جمهوری اسلامی ایران درس بیاموزند و با نگاه درس آموز به تغییر معادلات سیاسی در منطقه و شکستهای خفتبار رژیم کودککش و خبیث در راهبرد سیاسی و نظامی خود تجدید نظر کنند و خطاهای محاسباتی گذشته را تکرار نکنند.
ابوترابیفرد با طرح این پرسش که صدها میلیارد دلار هزینه جنایت علیه ملل منطقه از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان چه دستاوردی برای غرب داشته است، تصریح کرد: تنها راهبرد برای امنیت منطقه فراخوان مردم شریف فلسطین و تشکیل یک حکومت مستقل فلسطینی و مراجعه به آرای ملت فلسطین، اعم از مسلمانان مسیحیان و یهودیان است.
وی در بخش دیگری از سخنانش خطاب به جوانان و جامعه علمی و دانشگاهی کشور، اظهار کرد: فناوری و تکنولوژی به دست چهرههای فرهیخته علمی و با هدایت مراکز علمی و دانشگاهی و با هدایت رهبر حکیم انقلاب اسلامی در شرایطی به دست آمده است که ملت و نظام به دلیل استقلالطلبی و سردادن شعار «نه غربی و نه شرقی» با شدیدترین تحریمهای بینالمللی مواجه شده است. این دستاوردهای علمی و نظامی صرفاً با بهرهگیری درست از ظرفیت نهادهای علم و توانمندی متخصصان داخلی به دست آمده است که به احساس غرور ملی و تقویت خودباوری، امید و استفاده از ظرفیتهای انباشتهشده و زیرساختها در طول چهار دهه گذشته انجامیده است.
خطیب موقت نماز جمعه تهران با تاکید بر اهمیت وحدت ملی، گفت: با تحکیم وحدت ملی و انسجام اسلامی میتوان بر چالشهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی غلبه و ایران را در جایگاهی دیگری مشاهده کرد که امیدوارم با نگاه درست به این ظرفیتها و تلاش مدیران ارشد جامعه اسلامی، با ارتقای جایگاه بازدارندگی دفاعی ایران مقتدر، کشور با قدرت از همه چالشها عبور کند.